روایت تاریخی

پس از اينكه اهل بيت را وارد شهر شام كردند، آن‌ها را بر روي پله‌های مسجد جامع شهر كه جاي استقرار اسيران بود، نگه داشتند. در این هنگـام پیرمردی شامی جلو آمد و گفت خدا را شكر كه شما را كشت و هلاك ساخت و شهرها را از شرّ شما راحت كرد! بعد از اينكه حرف‌ها و ناسزا گفتن‌های او تمام شد، امام سجّاد علیه‌السلام رو كردند به وی و فرمودند: يَا شيخ! هَلْ قَرَأْتَ الْقـُرْآن؟ اي پيرمرد! آيا قرآن خوانده‌اي؟ پير مرد گفت بله. حضرت فرمودند آيا تا کنون اين آيه از قرآن را خوانده‌اي: « قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى[1]»؟

بگـو اي پيغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم به مردم، من براي انجـام دادن رسالت خويش از شما مزدي نمي خواهم، جُز آنكه با خويشاوندان من نيكي كنيد! پير مرد جواب داد بله خواندم. امام سجّاد علیه‌السلام فرمودند: اي پيرمرد! خويشاوندان پيغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم ما هستيم. دوباره فرمودند! آيا اين آيه را خوانده‌اي « وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْ‏ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبى[2]»  بدانيد از هر آنچه غنيمت و سود مي‌بريد، يك پنجم آن برای خدا و رسـول او و نزديكان پيغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم است! پيرمرد گفت بله خواندم. امام سجّاد علیه‌السلام فرمودند: ما آن نزديكان پيغمبر هستيم. زین العابدین در بار سوّم آيه تطهير را خواندند: « إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرا[3]»؛ همانـا خداوند خواسته است كه هر گونه ناپاكي را از شما  خاندان دور كرده و شما را پاك و پاكيزه فرمايد. پير مرد جواب داد بله اين آيه را هم خواندم. سیّد السّاجدین علیه‌السلام فرمودند: اي پير مرد! مایيم آن خانداني كه خداوند آيه تطهير را در شأن و منزلتشان نازل كرد.

با اين پاسخ‌ها پيرمرد لحظاتي ساكت و از گفته‌هاي خود پشيمان شد و عرض کرد: تو را به خدا قسم! آيا واقعاً شما آن‌ها هستيد؟ امام علیه‌السلام فرمودند: به خدا و به حقّ جدّم رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم قسم! بی‌هيچ ترديدي ما همان‌ها هستيم. پير مرد شروع كرد به گريه كردن و عمّامه خود را به زمين زد و سر به آسمان بلند كرد و گفت: خدايا ! من از دشمنان آل محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم از جنّ و انس بيزاري مي‌جويم![4] سپس رو كرد به امام سجّاد علیه‌السلام و عرض کرد: آيا راه توبه‌اي هست و توبه‌ام قبـول است؟ امام علیه‌السلام فرمودند: بله قبول خواهد شد و او ضمن استـغـفار توبه كرد.[5] تا اين خبر به گوش يزيد ملعون رسيد، دستور داد آن پيرمرد را به شهـادت رساندند.[6]